woensdag 18 december 2024

Antwerpen: "Ensors stoutste dromen, het impressionisme voorbij " in het KMSKA

squelettes a l'atelier - Ensor
squelettes a l'atelier - Ensor

Ensor hier, Ensor daar, Ensor alom dezer dagen. Voor diegenen die het laatste jaar wat afgesloten van de buitenwereld leefde: we zitten in het Ensorjaar en dat zullen we geweten hebben. Toch had ik zelf nog niks gedaan om daaraan deel te nemen. 

Grand vue des toits d'Ostende - Ensor
Grand vue des toits d'Ostende - Ensor
Demon - Ensor
Demon - Ensor

Ik ben namelijk niet zo'n Ensorfan, dacht ik toch... . 

detail uit de bespotting van Christus - Henri de Groux
detail uit de bespotting van Christus - Henri de Groux

detail uit 'Christus bedaart de storm'  door Ensor
detail uit 'Christus bedaart de storm'  door Ensor

Maar na een bezoekje aan de tentoonstelling in het Koninklijk museum voor Schone Kunsten Antwerpen ontdekte ik dat ik gewoon zeer weinig werken van hem kende.

A la fenetre - Ensor
A la fenetre - Ensor

Ik kende de werken met de grotesk verwrongen maskers en die met een zicht op het strand van Oostende. Maar dat was het zowat.

l'intrigue - Ensor
l'intrigue - Ensor
La delivrance d'androméde - Ensor
La delivrance d'androméde - Ensor

Ik bezocht wél - al 2 keer zelfs - zijn huis in Oostende . Tof, maar daar wordt vooral verteld over zijn leven en ging mijn aandacht vooral uit naar het interieur (ik ontdekte bij het herbekijken van de foto's van dat bezoek dat mijn eigen zetel dezelfde kleur heeft ondertussen). 

Paresse - Ensor
Paresse - Ensor
De golf - Gustav Courbet
De golf - Gustav Courbet

Bij een eerder bezoek aan het KMSKA had ik wel al eens een collectie werken van deze kunstenaar zien hangen, maar nog steeds was de liefde niet groot. Maar na mijn bezoek aan de huidige tentoonstelling in het kader van het Ensorjaar ben ik toch een pak enthousiaster over de werken van deze kunstenaar het museum buiten gestapt.

De absintdrinkers - Jean François Raffaëlli
De absintdrinkers - Jean François Raffaëlli
Les ivrognes - Ensor
Les ivrognes - Ensor

De tentoonstelling is zeer uitgebreid. Er hangen veel werken van Ensor zelf natuurlijk, chronologisch en thematisch uitgestald. Je ziet heel goed hoe hij doorheen de jaren evolueerde als schilder. Maar er hangen ook werken van kunstenaars die hem beïnvloed hebben.

Man van smarten - Ensor
Man van smarten - Ensor
Le grand juge - Ensor
Le grand juge - Ensor

Ik ben zelf echt geen grote kunstkenner: ik ga graag en vaak naar musea, maar ik ben zelf geen kunstenaar en ken ook niet veel van kunstgeschiedenis. Ik ben daar totaal niet in geschoold, de dingen die ik weet heb ik doorheen de tijden zelf ontdekt. 

La gamme d'amour - Ensor
La gamme d'amour - Ensor
Carnaval in Brussel - Eugene Laermans
Carnaval in Brussel - Eugene Laermans

Maar tijdens deze tentoonstelling viel me op dat ik van al dat aflopen van die musea echt wel wat opgepikt heb.

Squelettes voulant se réchauffer - Ensor
Squelettes voulant se réchauffer - Ensor

La Mangeuse d'huitres - Ensor
La Mangeuse d'huitres - Ensor

Bij de invloeden van andere kunstenaars op Ensor zag ik het vaak al vooraleer ik de teksten erbij las. Ik zag bijvoorbeeld duidelijk in een aantal werken dat ze geïnspireerd waren door Rik Wouters.

Au conservatoire - Ensor
Au conservatoire - Ensor
Les bons juges - Ensor
Les bons juges - Ensor

Ik meende zelfs ook te zien dat Fred Bervoets (hier, hier en hier) - niet op de tentoonstelling vertegenwoordigd want uiteraard van een heel andere periode -  dan weer wel eens inspiratie haalt uit de werken van Ensor. Ik zag hier en daar mannelijke figuren met druipneuzen die me erg deden denken aan kenmerkende figuren in werken van Bervoets. 

sterrennacht - Munch
sterrennacht - Munch
Felicien Rops
Felicien Rops

En ik herkende zowaar bij een aantal voor mij onbekende werken zonder spieken wie de werken maakten (Munch, Felicien Rops ... ). Ik was een beetje fier op mezelf.

detail uit de 100 gulden prent: Christus geneest de zieken door Rembrandt
detail uit de 100 gulden prent: Christus geneest de zieken door Rembrandt

de engel van de schitteringen of de allegorie van de hel door Jean Delville
de engel van de schitteringen of de allegorie van de hel door Jean Delville (en Ensor hield niet van de werken van deze kunstenaar)

Ik bezocht de tentoonstelling samen met mijn mama en maakte daarom geen gebruik van de audiogids. Maar ik herinner me van een eerder bezoek dat dat echt een meerwaarde kan zijn. En vermits ik - ja, nu pas - ontdekte dat het museum op donderdag tot 22 uur open is, spring ik er later misschien nog wel eens binnen na het werk en dan doe ik de toer nog eens over mét audio.

De werken zijn overigens oogstrelend mooi tentoongesteld. De verschillende ruimten zijn in mooie kleuren geschilderd en met veel gevoel voor hedendaagse esthetiek ingericht. Ik miste alleen op het einde nog wat mogelijkheden om even te gaan zitten. Van slenteren en veel stilstaan wordt mijn rug namelijk niet blij.

detail - Ensor

We bezochten de tentoonstelling op een koude donderdagnamiddag om 4 uur en het was er zeer rustig. Dat was zeer aangenaam. We hadden zo de mogelijkheid om alles te bekijken zonder in het gedrum van medebezoekers terecht te komen. 

details uit Les tentations de Sait Antoine - Ensordetails uit Les tentations de Sait Antoine - Ensordetails uit Les tentations de Sait Antoine - Ensor

details uit Les tentations de Sait Antoine - Ensor
details uit Les tentations de Sait Antoine - Ensor

De tentoonstelling maakt ook gebruik van allerlei interactieve en digitale technieken om meer te vertellen over deze kunstenaar en zijn werken: videoschermen waarin dieper ingegaan wordt op zijn werken, installaties die een glimp tonen van de wereld uit zijn werken of van hoe de schilder in zijn favoriete kamer zou kunnen hebben zitten tekenen, ... . En uiteraard mogelijkheden - dat moet anno 2024 - om selfies te maken. 

Squelettes se disputant un hareng saur - Ensor
Squelettes se disputant un hareng saur - Ensor

Les masques raillant la morte - Ensor
Les masques raillant la morte - Ensor

Ik vond dit een zeer toffe tentoonstelling. Moest je nog eens in Antwerpen komen en wat uurtjes vrij hebben voor 19 januari, spring er dan eens binnen! 

Les chanteurs grotesques - Ensor
Les chanteurs grotesques - Ensor
Les musiciens terribles - Ensor
Les musiciens terribles - Ensor

Meer info, ook trouwens over Ensor en zijn werken zelf, op deze website.

Ensor au chevalet
Ensor au chevalet - Ensor

Ik bezocht de tentoonstelling op 21 november 2024.

La vierge consolatrice - Ensor

Meer kunst via deze tag.... . 
Meer blogartikelen over Antwerpen

Geen opmerkingen:

Een reactie posten

Kan je niet reageren? Mail me! If you are unable to comment? Contact me!
bollekes.met.gaatjes.en.koordjes(at)gmail.com