Moois van ' M(i)e': Brussel: Brancusi in Bozar

Europalia staat in het teken van Roemenië dit jaar. En in het kader daarvan is er in Bozar in Brussel een tentoonstelling rond de Roemeense kunstenaar Brancusi.

Ik ken deze kunstenaar nog niet zo lang. Sinds deze zomer pas. Want toen bezocht ik in Parijs zijn atelier. Ik werd er bekoord door mooie stilistische vormen in grote lichte ruimten.

Rosas/Anne Theresa De Keersmaker
Ik dacht eerst dat het een beeld was, zo roerloos zat deze danseres er :) .

Maar het was pas nadat ik enkele weken geleden de tentoonstelling in Bozar bezocht, dat ik begreep wat hij met zijn kunstwerken trachtte te doen en ik vond ze eerlijk gezegd daarna nog mooier!

Rodin

Brancusi was ooit in de leer bij Rodin. Op de tentoonstelling kan je werken zien van beiden waardoor je duidelijk de invloed van de éne op de andere zag.

Maar je zag ook hoe Brancusi na een tijd zijn eigen richting uit ging en hoe hij steeds verder zijn eigen stijl ontwikkelt om vervolgens te komen tot zeer vereenvoudigde stilistische vormen.
Het werd zo stilistisch dat hij ooit problemen kreeg bij het invoeren van zijn kunstwerken in de VS. Ze vonden dat daar namelijk volgens de toen heersende definitie van 'kunst' geen kunstwerk waardoor hij erg hoge invoerrechten moest gebruiken op het gebruikte materiaal.

Veel van zijn werken beelden vissen en vogels uit. Wanneer jij en ik een vogel uitbeelden, dan doen we dat door gebruik te maken van vleugels en veren. Bij vissen gebruiken we vinnen en een staart. Maar niet Brancusi.

Hij vond dat dat soort van kenmerken de aandacht afleidden van de essentie van zo'n dier: de beweging van een vis in het water en een vogel in de lucht. Dus liet hij die typische kenmerken weg en wat er over bleef zijn mooie stilistische vormen.

Op de tentoonstelling zie je deze ontwikkeling in zijn werken zeer mooi geïllustreerd. Zo begint hij met een duidelijk herkenbaar beeld van een schone slaapster om vervolgens te eindigen bij een eivorm.

Ik ontdekte dat Brancusi niet alleen een zeer getalenteerde beeldhouwer was. Hij maakte ook graag muziek met zijn vrienden, schilderde af en toe en was vooral ook een ijverige fotograaf die zijn eigen leven op foto wilde vastleggen.

In het begin liet hij dat nog doen door andere fotografen, maar omdat hij niet zo tevreden was van het resultaat maakte hij op den duur de foto's zelf, ook die waar hij zelf op staat. Hij was al een doorwinterde selfiemaker voor dat dat begrip bestond!

Man Ray

Edward Steichen

Brancusi vertoefde graag in gezelschap van andere kunstenaars. Zo was Erik Satie een goede vriend van hem, en daarom hoor je op de tentoonstelling heel de tijd de gekende mooie pianostukjes (1 van de trois gnosiennes of trois gympnopédies). Dat vond ik absoluut niet erg want ik hoor dat bijzonder graag.
Ook Ray Man, Rodin, Gauguin, .... behoorden tot zijn vriendenkring. Ze ontmoetten elkaar oa in Parijs in zijn atelier.

Nadat ik de tentoonstelling had bezocht realiseerde ik me dat er eigenlijk niet extreem veel werken van Brancusi tentoongesteld staan. Maar dat was niet erg. Ik vond deze tentoonstelling door de opbouw en de samenstelling bijzonder boeiend!